2023 Yılının İlk Yarısında Detaylarıyla Dış Ticaret Rakamları
18 Temmuz 2023

2023 Yılının İlk Yarısında Detaylarıyla Dış Ticaret Rakamları

2023 yılının ilk yarısında Türkiye ihracatı 123,4 milyar dolar, ithalat 184,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu dönemde, dış ticaret hacmi 308,2 milyar dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 66,7 oldu. 

İlk 6 aylık dönemde aylık ortalama ihracat 20,6 milyar dolar, ortalama ithalat ise 30,8 milyar dolar rakamlarına ulaşıldı. İlk 6 ayda en yüksek ihracat rakamı 23,6 milyar dolar ile 2023 yılı Mart ayında, en düşük ihracat ise 18,7 milyar dolar ile 2023 yılı Şubat ayında; en yüksek aylık ithalat 34,3 milyar dolar ile 2023 yılı Mayıs ayında, en düşük ithalat ise 18,7 milyar dolar ile 2023 yılı Nisan ayında gerçekleşti.

Bölgesel bazda Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı konumunda bulunan Avrupa Birliği ile ihracat 2023 yılının ilk 6 ayında 52,0 milyar dolar olarak gerçekleşti. AB'nin toplam ihracat içindeki payı ise yüzde 42,1 oldu. 2023 yılının ilk 6 ayında en fazla ihracat gerçekleştirilen ikinci bölge olan Yakın ve Orta Doğu'ya gerçekleştirilen ihracat yüzde 16,8 pay ile 20,7 milyar dolara ulaştı. Aynı dönemde Diğer Avrupa (AB Hariç) ülkeleri 19,5 milyar dolar ihracat, ve yüzde 15,8 pay ile en fazla ihracat gerçekleştirilen 3. ülke grubu oldu.

2023 yılının ilk 6 ayında Türkiye'nin toplamda en fazla ithalat gerçekleştirdiği ülke grubu Avrupa Birliği ülkeleri. Bu ülke grubundan ithalat ilk 6 ayda 51,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Toplam ithalat içindeki payı ise yüzde 28,1 oldu. 2023 yılının ilk 6 ayında en fazla ithalat gerçekleştirilen ikinci bölge olan Diğer Asya'dan gerçekleştirilen ithalat yüzde 24,5 pay ile 45,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde Diğer Avrupa (AB Hariç) ülkeleri 43,6 milyar dolar ithalat ve yüzde 23,6 pay ile en fazla ithalat gerçekleştirilen 3. ülke grubu oldu.

Türkiye'nin ihracatı teknoloji yoğunluğuna göre incelendiğinde, ilk 6 ayda Yüksek Teknolojili Ürünler ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 16,4 artışla ve yüzde 2,9 payla 3,44 milyar dolar olarak gerçekleşti. Orta yüksek teknolojili ürünler ihracatı ise yüzde 11,6 artışla ve yüzde 37,9 payla 44,24 milyar dolara ulaştı. Orta Düşük Teknolojili Ürünler ihracatı geçen yıla kıyasla yüzde 15,8'lik düşüşle ve yüzde 27,5 payla 32,18 milyar dolar oldu. Düşük teknolojili ürünler ihracatı bu dönemde yüzde 2,9'luk düşüş ve yüzde 31,6 pay ile 36,96 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın 2028 yılı hedeflerine ilişkin açıklamasında yüksek ve orta-yüksek teknolojili ürün ihracat payının yüzde 50'ye çıkarılması öngörülüyor. Bunda serbest bölge sayısının 25'e çıkarılması ve bölgelerin yüksek teknolojili ürün ihracatının artırılması hedefi de önemli rol oynayacak.

Diğer taraftan, Türkiye ithalatı teknoloji yoğunluğuna göre incelendiğinde, ilk 6 ayda yüksek teknolojili ürünler ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 27,2 artışla ve yüzde 10,2 payla 14,88 milyar dolar olarak gerçekleşti. Orta yüksek teknolojili ürünler ithalatı ise yüzde 13,1 artışla ve yüzde 41,6 payla 60,7 milyar dolara ulaştı. Orta düşük teknolojili ürünler ithalatı geçen yıla kıyasla yüzde 28,7 artışla ve yüzde 37,1 payla 54,2 milyar dolar oldu. Düşük teknolojili ürünler ithalatı bu dönemde yüzde 5,0 değişim ve yüzde 11,1 pay ile 16,17 milyar dolar olarak gerçekleşti.

İhracat mal cinsine göre incelendiğinde, 2023 yılının ilk 6 ayında yatırım (Sermaye) Malları ihracatının bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13,6 artış ve yüzde 12,2 pay ile 15,1 milyar dolar olarak gerçekleştiği görülüyor. Hammadde-aramallar ihracatı yüzde 7,2 azalış ve yüzde 50,5 payla 62,35 milyar dolar olarak gerçekleşti. Tüketim malları ihracatı ise yüzde 0,6 artış ve yüzde 35,8 payla 44,14 milyar dolar oldu.

Mal cinsine göre ithalatı incelendiğinde ise, 2023 yılının ilk 6 ayında yatırım (sermaye) malları ithalatının bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 33,9 artış ve yüzde 13,3 pay ile 24,5 milyar dolar olarak gerçekleştiği görülüyor. Hammadde-aramallar ithalatı yüzde 4,8 düşüş ve yüzde 75 payla 138,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Tüketim malları ithalatı ise yüzde 62,3 artış ve yüzde 12 payla 21,6 milyar dolar oldu.