2023/4 sayılı Genelgede, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun gümrük vergilerinden muafiyet ve istisnaları düzenleyen 167 nci maddesinin birinci fıkrasının sekizinci bendinin (e) alt bendinde, inceleme, analiz veya test amaçlı olarak ithal edilen eşyanın gümrük vergilerinden muaf olduğunun hüküm altına alındığı iletildi.
29.09.2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar`ın (Bundan sonra Karar olarak adlandırılacak.) anılan Kanun hükmüne dayanılarak düzenlenen 91 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca, bilgi edinme veya endüstriyel ya da ticari araştırma amaçlarına yönelik olarak niteliği, kalitesi veya diğer teknik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla inceleme, analiz veya test edilmek üzere getirilen eşyaya ve aynı maddenin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yurtdışından Türkiye’ye tıbbi tetkik amacıyla gönderilen biyolojik materyallere muafiyet tanınacağı belirtildi.
Genelgede devamla şu maddelere yer verildi:
A) İNCELEME, ANALİZ VEYA TEST EDİLMEK ÜZERE GETİRİLEN EŞYA
İnceleme, analiz veya test edilmek üzere getirilen eşyanın, serbest dolaşıma sokulma amacına uygun miktarı aşmaması, kendi başına satış promosyonuna konu teşkil etmemesi, işlem sırasında tamamıyla sarf edilmesi veya aynı amaçla tekrar kullanılamayacak hale gelmesi gerekmektedir. Eşyanın serbest dolaşıma sokulacak miktarı; getiriliş amacı ile aynı eşyanın farklı renk, ebat ve modelleri dikkate alınarak belirlenir.
1. Ön Başvuru
1.1. İnceleme, analiz veya test edilmek üzere eşya ithal eden firmaların inceleme, analiz veya test edilmek amacıyla Türkiye’ye getirecekleri eşya için kendileri veya dolaylı temsilcisi vasıtasıyla Tek Pencere Sistemi (TPS) üzerinden gümrük idaresine ön başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
1.2. Gümrük idaresince ön başvurunun onaylanmasını müteakip, bu kapsamda gelen eşyanın beyanında kullanılmak üzere, TPS üzerinden 23 haneli bir ID numarası oluşturulur.
2. Beyan
2.1. Basitleştirilmiş Gümrük Beyannamesi (BGB) Kapsamında İnceleme, Analiz veya Test Edilmek Üzere Getirilen Eşyanın Beyanı
2.1.1. İnceleme, analiz veya test edilmek amacıyla ithal edilen eşyanın, Kararın 126 ncı maddesi kapsamında posta veya hızlı kargo yoluyla gelmesi halinde, operatör firma tarafından aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde işlem tesis edilir.
a) ISO/17025 belgesine sahip akredite laboratuvarların, inceleme, analiz veya test edilmek üzere getirecekleri eşya için TPS üzerinden ön başvuruda bulunmalarına gerek bulunmamaktadır.
Operatör firma, bu laboratuvarlara ait belge akreditasyon numarasını "https://secure.turkak.org.tr/kapsam/search" bağlantısı üzerinden teyit ettikten sonra, söz konusu numarayı, BGB’nin "referansNo" hanesine, "TEST" muafiyet kodunu ise “muafiyet kodu” hanesine beyan eder.
TÜRKAK üzerinde kaydı bulunmayan ancak yurtdışından alınmış ISO/17025 belgesine sahip olan laboratuvarların akreditasyon belgesini operatör hızlı kargo firmasına bir sefere mahsus ibraz etmeleri yeterli olup söz konusu belgenin bir örneğinin ilgili operatör tarafından saklanması gerekmektedir.
Akredite laboratuvarların inceleme, analiz veya test işlemine ilişkin 3.4. no’lu maddede sayılan hususları içerir raporu, inceleme, analiz veya test eşyasına ait ithalat BGB’nin tescil tarihinden itibaren 6 ay içerisinde gümrük idaresine ibraz etmeleri zorunludur. 6 aylık sürenin aşılacak olması halinde süre bitiminden önce ilgili gümrük idaresinden ilave süre talebinde bulunulur.
b) 18.02.2022 tarihli ve 31754 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanan “Gıda Kontrol Laboratuvar Yönetmeliği” kapsamında yetkilendirilen Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda Kontrol Laboratuvarlarının ve yetkilendirilen gerçek ve tüzel kişilere ait Özel Gıda Kontrol Laboratuvarlarının inceleme, analiz veya test edilmek üzere getirdikleri eşya için TPS üzerinden ön başvuruda bulunmalarına gerek bulunmamaktadır. Operatör firma, bahsi geçen laboratuvarlara ait laboratuvar sicil numarasını "https://www.tarimorman.gov.tr/konu/1521/Yetkili-Gida-KontrolLaboratuvarMudurlukleri" bağlantısında yer alan listeden teyit ettikten sonra, söz konusu numarayı BGB’nin "referansNo" hanesine, "TEST" muafiyet kodunu ise “muafiyet kodu” hanesine beyan eder.
Bu laboratuvarların BGB kapsamında inceleme, analiz veya test amaçlı ithal ettikleri eşyanın, Kararın 92 nci maddesinin üçüncü fıkrası gereği inceleme, analiz veya test sırasında tamamıyla sarf edilmiş olması halinde, 3.4. no’lu maddede sayılan hususları içerir raporu, gümrük idaresine ibraz etmesine gerek bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, bu laboratuvarlar tarafından ithal edilen eşyanın inceleme, analiz veya test sırasında tamamıyla sarf edilmemiş olması halinde, 3.4. no’lu maddede sayılan hususları içerir raporu, eşyaya ait BGB tescil tarihinden itibaren 6 ay içerisinde gümrük idaresine ibraz etmeleri zorunludur. 6 aylık sürenin aşılacak olması halinde süre bitiminden önce ilgili gümrük idaresinden ilave süre talebinde bulunulur.
c) 21.05.2014 tarihli ve 29006 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanarak yürürlüğe giren Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği uyarınca adlarına Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) düzenlenmiş firmaların inceleme, analiz veya test edilmek üzere getirecekleri eşya için TPS üzerinden ön başvuruda bulunmalarına gerek bulunmamaktadır. Operatör firma, YYS sahibi firma adına gelen inceleme, analiz veya test eşyasının BGB ile beyanında "TEST" muafiyet kodunu BGB`nin “muafiyet kodu” hanesine beyan eder.
Diğer taraftan, bu firmaların inceleme, analiz veya test edilmek üzere getirdikleri eşyanın BGB tescil tarihinden itibaren 6 ay içerisinde 3.4. no’lu maddede sayılan hususları içerir raporu gümrük idaresine ibraz etmeleri zorunludur. 6 aylık sürenin aşılacak olması halinde süre bitiminden önce ilgili gümrük idaresinden ilave süre talebinde bulunulur.
d) 2.1.1. no`lu maddenin (a), (b) ve (c) fıkraları kapsamına girmeyen firmaların inceleme, analiz veya test amacıyla ithal edecekleri eşya için TPS üzerinden ön başvuru yapmaları zorunludur.
Söz konusu eşyanın operatör firma tarafından beyanında, TPS üzerinden alınmış 23 haneli ID numarası BGB’nin "referansNo" hanesine, “TEST” muafiyet kodu ise BGB’nin “muafiyet kodu” hanesine beyan edilir.
Bu firmaların inceleme, analiz veya test işlemine ilişkin 3.4. no’lu maddede sayılan hususları içerir raporu, ön başvuruda belirtilen süre içerisinde TPS üzerinden gümrük idaresine ibraz etmeleri zorunludur.
Ön başvuruda belirtilen sürenin aşılacak olması halinde süre bitiminden önce ilgili gümrük idaresinden ilave süre talebinde bulunulur. 2.1.2. İnceleme, analiz veya test işlemine ilişkin 3.4. no’lu maddede sayılan hususları içerir raporun, süresi içerisinde TPS üzerinden gümrük idaresine ibraz edilmemesine ilişkin cezai sorumluluk inceleme, analiz veya test amaçlı eşyayı ithal eden firmaya veya laboratuvara aittir.
2.2. Detaylı Beyan Kapsamında İnceleme, Analiz veya Test Edilmek Üzere Getirilen Eşyanın Beyanı
2.2.1. Detaylı beyan kapsamında inceleme, analiz veya test edilmek amacıyla Türkiye’ye getirilecek eşya için, YYS sahibi firmalar hariç olmak üzere, TPS üzerinden ön başvuruda bulunulması esastır. Ön başvuru neticesinde TPS üzerinden alınan 23 haneli ID numarası beyannamenin 44 no’lu hanesine, “GK8” muafiyet kodu “muafiyet kodu” hanesine beyan edilir.
2.2.2. İnceleme, analiz veya test işleminin, ön başvuruda belirtilen süre içerisinde yapılması ve 3.4. no’lu maddede sayılan hususları içerir raporun, ön başvuruda belirtilen süre içerisinde TPS üzerinden gümrük idaresine ibraz edilmesi zorunludur. Ancak işlemlerin, ön başvuruda belirtilen süreyi aşacak olması halinde, süre bitiminden önce ilgili gümrük idaresinden ilave süre talebinde bulunulur.
2.2.3. YYS sahibi firmalar adına gelen inceleme, analiz veya test eşyasının beyanında "GK8" muafiyet kodu, beyannamenin “muafiyet kodu” hanesine beyan edilir. YYS sahibi firmalar adına gelen eşya için 3.4. no`lu maddede sayılan hususuları içerir raporun beyanname tescil tarihinden itibaren 6 ay içerisinde gümrük idaresine ibraz edilmesi zorunludur. Söz konusu sürenin aşılacak olması halinde, süre bitiminden önce ilgili gümrük idaresinden ilave süre talebinde bulunulur.
2.2.4. İnceleme, analiz veya test işlemine ilişkin 3.4. no’lu maddede sayılan hususları içerir raporun, süresi içerisinde TPS üzerinden gümrük idaresine ibraz edilmemesine ilişkin cezai sorumluluk inceleme, analiz veya test amaçlı eşyayı ithal eden firmaya veya laboratuvara aittir.
3. Artık Ürün veya Geride Kalan Ürün İçin Yapılacak İşlemler
3.1. İnceleme, analiz veya test işlemi sonucunda ortaya çıkan ürünler artık ürün, eşyanın kullanılmamış kısmı ise geride kalan üründür. Artık veya geride kalan ürünlerin; -Gümrük idaresinin kontrolü altında olması şartıyla imha edilmesine veya ticari olarak değersiz hale getirilmesine,
-Hazineye hiçbir masraf getirmeyecek şekilde gümrüğe terk edilmesine,
-Mücbir sebepler ve beklenmeyen haller göz önüne alınarak Türkiye Gümrük Bölgesi dışına ihraç edilmesine izin verilebilir.
3.2. Geride kalan ürüne, yukarıdaki hükümlerin uygulanmadığı durumlarda, gümrük ve dış ticaret mevzuatının genel hükümleri uyarınca vergileri ödenerek ve diğer yükümlülükler yerine getirilerek işlem yapılır.
3.3. Artık ürüne yukarıdaki hükümlerin uygulanmadığı durumlarda ise, eşyaya isabet eden gümrük vergileri, eşyanın inceleme, analiz veya test işlemlerinin tamamlandığı tarihteki niteliği, miktarı ve kıymeti göz önüne alınarak Kanunun 181 ila 194 üncü maddelerindeki esaslara göre tahsil olunur.
3.4. İnceleme, analiz veya test edilmek amacıyla eşya ithal eden firmalar veya laboratuvarlar, inceleme, analiz veya test işlemlerinin tamamlanmasını müteakip aşağıda yer alan bilgileri içerir bir rapor düzenleyerek gümrük idaresine ibraz eder.
-İthalatın yapıldığı gümrük idaresi
-İthalat beyannamesinin tarih ve sayısı
-İşlemin nerede yapıldığı ve işlem sonuç kayıtlarının nerede tutulduğu
-İşlemin bitiş tarihi
-Geride kalan veya artık ürünlere hangi işlemin yapılacağı
3.5. Gümrük idaresince lüzum görülmesi halinde, eşyanın getiriliş amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının tespit edilmesini teminen gerekli incelemeler yapılabilir.
3.6. Eşyanın imha edilmesi veya ticari olarak değersiz hale getirilmesi işlemlerinin gümrük sahasında yapılması esastır. Ancak söz konusu işlem, eşyanın gümrük idaresine getirilmesinin mümkün olmadığı hallerde gümrük memuru gözetiminde yerinde yapılabilir.
B) BİYOLOJİK MATERYALLER
Tıbbi tetkik amacıyla gönderilen biyolojik materyallerin Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılmış Tıbbi Laboratuvarlar ve Genetik Hastalıklar Değerlendirme Merkezleri adına gönderilmesi gerekir. Söz konusu listelere güncel olarak https://shgmtetkikdb.saglik.gov.tr/ adresinden ulaşılması mümkündür.
C) DİĞER HÜKÜMLER
22.08.2022 tarihli ve 2022/13 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.
İlgili Genelge için tıklayınız.