Ticaret Bakanı Bolat, Ekonomi Gündemini Değerlendirdi
12 Temmuz 2023

Ticaret Bakanı Bolat, Ekonomi Gündemini Değerlendirdi

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, basın kuruluşlarının temsilcileriyle bir araya gelerek gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

İhracatçıların döviz yükümlülüklerinin esnetilip esnetilmeyeceğine ilişkin soru üzerine Bakan Bolat, yapılan ihracatın dövizinin ülkeye gelmesinin önemine işaret etti. Bolat, Merkez Bankası ile Hazine ve Maliye Bakanlığının bu konuları çalıştığını belirtirken "Bize de gelen bu talepleri paylaşıyoruz. Ülke ve ekonomi için döviz dengesi için olması gereken neyse o yapılacak, onu rahatlıkla söyleyebilirim." yanıtını verdi.

- İhracatçının finansman kanalları açılıyor

Bolat, Merkez Bankasının politika faizini artırması sonrasında bankaların kredi musluklarını açmaya başladığına işaret ederek "Merkez Bankamızla geçen hafta bir toplantı yaptık. İhracatçıların finansmana erişimindeki sıkıntı ve kaygılarını ilettik. Orada da oldukça pozitif, olumlu bir bakış açısı görmekten memnunuz. İhracatçılarımız kaygı duymasın, finansman kanalları açılıyor." değerlendirmesinde bulundu.

- "Türkiye-AB ilişkilerini hızlandırmayı planlıyoruz"


AB ile ilişkiler ve Gümrük Birliğinin güncellenmesi sürecine ilişkin de bilgi veren Bolat, şunları kaydetti:

"AB'den birçok liderin seçim sonunda Türkiye ile yeniden çalışma konusunda istekli olduğunu gözlemledik. Önümüzdeki süreçte orta vadede Gümrük Birliği'nin güncelleme müzakerelerinin hızla başlatılıp bir sonuca varması talebimiz var. En son AB'nin 10 gün önceki Liderler Zirvesi'nde liderler, AB Komisyonu'na görev verdiler, 'Türkiye ile AB ilişkilerinde değerlendirme raporu hazırlayın' diye. Bu da önemli bir gelişme. Yakında o rapor çıkar. Biz de Ticaret Bakanlığı olarak bu konuda istekliyiz. Önümüzdeki günlerde Bakan Yardımcım Mustafa Tuzcu Bey Brüksel'e gidecek. Ben de AB'nin Genişlemeden Sorumlu Başkan Yardımcısı ile görüşme niyetindeyim. En azından gerginliğin ortadan kalktığı dönemi proaktif yaklaşımla eyleme dönüştürerek Türkiye-AB ilişkilerini hızlandırmayı, güçlendirmeyi planlıyoruz."

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ihracatçılara ilave kredi destekleri sağlayabilmek için Türk Eximbank'ın sermayesinin 20,6 milyar liraya çıkarıldığını belirterek "Böylece Türk Eximbank kaynaklarından ilave yaklaşık 70 milyar liralık finansman kaynağını ihracatçılarımıza sunacağız." dedi.

Son 4 yıl içinde dünyada ve bölgede yaşanan salgınlara, savaşlara, ham madde ve enerji krizlerine rağmen ihracatçıların, takdire şayan bir performans gösterdiğine işaret eden Bolat, son 21 yılda uygulanan doğru ve etkili politikalarla ihracatta rekorlar kırıldığını söyledi. Bolat, "2002'de 36,1 milyar dolar olan mal ihracatımızı 2022 sonunda 7 katına çıkardık, yine bu dönemde dünya ihracatımızdan aldığımız payı yüzde 0,5 düzeyinden yüzde 1,02'ye yükselttik. Ocak-haziran döneminde ihracatımız 123,4 milyar dolar oldu ve yıl sonunda 265 milyar dolara ulaşmayı hedefliyoruz." diye konuştu.

Bolat, "Uzak Ülkeler İhracat Stratejisi" ve "İslam Ülkeleri İle İhracatı Geliştirme Stratejisi" ile ihracatta pazar ve ürün çeşitliliğini sağlamayı hedeflediklerini vurgulayarak "Türk Eximbank ile ihracatçılarımıza 2022 yılında 45 milyar dolarlık ve 2023 yılı ilk 6 ayında toplam 19,6 milyar dolar destek sağladık. Müjde olarak ilk defa paylaşıyorum. İhracatçılarımıza ilave kredi destekleri sağlayabilmek için Türk Eximbank'ın sermayesi, 3 gün önce 6,8 milyar lira artırımla 20,6 milyar liraya çıkarıldı. Böylece Türk Eximbank kaynaklarından ilave yaklaşık 70 milyar liralık finansman kaynağını ihracatçılarımıza sunacağız. Hazine ve Maliye Bakanlığımıza ve BDDK'ye teşekkür ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Hizmet ihracatına verdikleri öneme de dikkati çeken Ömer Bolat, 2002 yılında 14 milyar dolar olan hizmet ihracatının, 2022 yılında 6,5 katı artışla 90,5 milyar dolara ulaştığını söyledi. Bolat, 2023 yılı hizmet ihracatı hedefinin ise 120 milyar dolar olduğunu belirtti.

Bolat, ithalat politikasında da öncelik olarak, yatırım, üretim ve ihracat zincirini destekleme stratejisine odaklandıklarını bildirdi.

Yurt dışı müteahhitlikte 50 yılda 480 milyar dolarlık proje üstlenildiğini aktaran Bakan Bolat, "133 ülkede 11 bin 800 proje kazanıldı. Türkiye, dünyada toplamda yüzde 5 paya sahip. 2023 yılı için hedefimiz 20 milyar dolar, 2028 yılı için ise hedef 600 milyar dolar." dedi.

Bolat, gümrüklerde, 700 milyar dolar ve 400 milyon tonluk hacme ulaşan dış ticaret işlemi yapıldığını belirtirken, yılda 9,5 milyon araç, 7,7 milyon konteyner ve 130 milyonun üstünde yolcunun sınırlardan giriş-çıkış yaptığını ve toplam vergi gelirlerinin yüzde 30'unun gümrüklerde tahsil edildiğini söyledi.

Bolat, gümrüklerde 2022 yılında 11,9 milyar lira ve 2023 yılı ilk beş ayında 7,2 milyar lira değerinde yakalama gerçekleştirdiklerini de bildirdi.

Bakanlığının 2028 yılı Vizyon Belgesi'ndeki hedeflere ilişkin de bilgi veren Bolat, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ticaret Bakanlığı olarak, Türkiye Yüzyılı hedeflerine ulaşabilmek için önümüzdeki dönemde yeni reformlar ve enstrümanlara çok daha fazla çalışacağız. 2028 vizyonu kapsamında yepyeni proje ve faaliyetlerimizle mal ihracatımızı 400 milyar dolara, hizmetler ihracatımızı 200 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz. 2028 hedefi olarak, küresel mal ihracatından aldığı payı yüzde 1,2'ye, küresel hizmet ihracatından aldığı payı yüzde 1,5'a yükselteceğiz.

Yüksek ve orta-yüksek teknolojili ürün ihracatımızın payını yüzde 50'ye yükselteceğiz. KOBİ'lerin ihracattaki payını yüzde 40'a çıkaracağız. Türkiye e-ihracat platformu ve e-kolay ihracat platformu gibi kanallarla e-ihracatın toplam ihracattaki payını yüzde 10'a çıkaracağız. 1 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştiren il sayımızı 40'a, 5 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştiren il sayımızı 15'e, 10 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştiren il sayımızı 10'a yükseltmeyi hedefliyoruz."

AB ile yakın ve orta vadede Gümrük Birliği'nin güncellenmesi görüşmelerinin başlamasını hedeflediklerini belirten Bolat, "İslam ülkeleri ile yatırım ve ticareti geliştirmek, ihracatımızda İslam ülkelerinin payını yüzde 26'dan yüzde 30'a çıkarma hedefimiz var." dedi.

- "Helal ürün kapsamındaki üretim tesisi sayısını 1500'ün üzerine çıkaracağız"

Bolat, serbest bölgelerin sayısını 25'e çıkararak, bölgelerin yüksek teknolojili ürün ihracatını artıracaklarını da aktarırken şunları kaydetti:

"Üreticimizi, sanayicimizi, çiftçimizi ithalat baskısına ve haksız rekabete karşı daha etkin şekilde koruyacağız, teknolojik ve modern bir altyapıya sahip gümrük kapılarımızla çalışmalarımıza hız kesmeden devam edeceğiz. e-ticaret sektöründe haksız rekabet ve tekelleşmenin önüne geçerek rekabetçi bir piyasa oluşturacağız. Gıda perakendeciliği ve otomotiv sektörü denetimlerinde etkinliğin artırılması için özel ekipler oluşturacak, sebze ve meyve ticaretinde; paydaşlarımızın işbirliği ile kayıt dışılığı sonlandıracağız. 'Güvensiz ürüne sıfır tolerans' prensibiyle yüzde 1,7'ye düşen tüketici ürünlerindeki güvensizlik oranını daha da aşağıya çekeceğiz. Helal Akreditasyon Kurumunu daha da geliştirerek helal ürün kapsamındaki üretim tesisi sayısını 1500'ün üzerine çıkaracağız."