Ticaret Bakanlığı tarafından 2023 yılı Mayıs Ayı Dış Ticaret
İstatistiklerine İlişkin Basın Açıklaması yapıldı.
Bakanlığın açıklamasında, küresel ekonomide büyümenin düşük seyretmesi ve enflasyonun beklenenden daha kalıcı olması toparlanmayı kırılgan hale getirdiği, son dönemde finans sektöründeki çalkantıların beklentileri kötüleştirdiği ifade edildi. 2023 yılının başlarında, enerji fiyatlarının 2022 yılındaki zirvelerin oldukça altında seyretmesinin ve Çin'in yeniden açılmasının küresel ekonomiyi olumlu etkilemesi beklenirken, ABD ve Avrupa’daki bankacılık sorunlarının riskleri artırdığı belirtildi.
IMF’nin 2023 Nisan ayı Küresel Ekonomik Görünüm Raporu’nda, küresel büyümenin 2023 yılında yüzde 2,8 olarak gerçekleşeceğinin tahmin edildiği, IMF’nin 2023 yılı reel GSYH tahminlerine göre, Avro Bölgesi’nde yüzde 0,8; ABD’de yüzde 1,6 büyüme; İngiltere’de ise yüzde 0,3 daralma gerçekleşmesinin öngörüldüğü iletildi.
Küresel ölçekte İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri (PMI) endekslerinin de ekonomik aktivitede ivme kaybına işaret ettiği, gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerde PMI endekslerinin eşik değer olan 50’nin altında kaldığı aktarıldı.
Mayıs ayı verilerine göre söz konusu endeks değerlerinin, en büyük ihracat pazarı olan Avro Bölgesi’nde 45,8’den 44,8’e; İngiltere’de 47,8’den 47,1’e; Almanya’da 44,5’ten 43,2’ye gerilediği bildirildi. ABD’de ise 50,2’den 48,5’e düşüş söz konusu olduğu, ayrıca, açıklanan son verilere göre Alman ekonomisinin, üst üste iki çeyrek daralarak teknik olarak resesyona girdiği ifade edildi.
Küresel ekonomik aktivitedeki ivme kaybına ve yaşanan deprem felaketlerine rağmen, Türkiye ekonomisinin 2023 yılında oldukça dayanıklı seyrettiği belirtilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“2022 yılında, yüzde 5,6 ile Orta Vadeli Program (2023-2025) tahmini olan yüzde 5’in üzerinde büyüyen Türkiye ekonomisinde, depremin olumsuz etkilerine rağmen 2023 yılı ilk çeyreğinde yüzde 4,0 oranında büyüme kaydedilmiştir. Bu büyüme ile Türkiye 2023 yılı ilk çeyrekte Endonezya, Çin ve Hindistan’ın ardından G20 ülkeleri içinde en hızlı büyüyen 4. ekonomi olmuştur.
Olumlu büyüme performansının etkileri, diğer makro göstergelerde de açıkça görülmektedir.
İstihdamda, 2023 yılı Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre 1,5 milyon kişi artış gerçekleşmesi bu güçlü seyri destekler niteliktedir.
Deprem felaketlerinin yaşandığı Şubat ayında, aylık bazda yüzde 5,9 oranında azalan sanayi üretim endeksi (mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış) hızlı bir şekilde toparlanarak Mart ayında yüzde 5,5 oranında artış göstermiştir.
Mayıs ayında 51,5 olarak gerçekleşen Türkiye İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), üst üste beşinci ay eşik değerin üzerinde kayıtlara geçmiştir.
İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı Mayıs ayında (mevsim etkilerinden arındırılmış) yüzde 76,3 ile 2023 yılının en yüksek değerini almıştır.
Tüketici Güven Endeksi (mevsim etkisinden arındırılmış), Mayıs ayında yüzde 4,0 oranında artarak son 58 ayın en yüksek seviyesine çıkmıştır.
Ekonomik Güven Endeksi, Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 1,4 oranında artarak 103,7 değerini almış ve 2021 Eylül ayındaki 103,7 değeri ile birlikte son 62 ayın en yüksek değerine ulaşmıştır.
OECD verilerine göre, hizmet ihracatımız 2023 yılı ilk çeyreğinde mevsimsellikten arındırılmış olarak bir önceki çeyreğe göre yüzde 18,1 oranında artmıştır. Bu oran ile, verisi açıklanan G-20 ülkeleri (13 ülke) içinde Türkiye hizmet ihracatını en fazla artıran ülke olmuştur.
Tüm bu veriler, yaşanan büyük deprem felaketi sonrası ekonomik faaliyetimizin beklenenden hızlı toparlandığını göstermektedir.
Deprem felaketinin, üretim ile tedarikte oluşturduğu olumsuzluklara ve küresel ekonomideki belirsiz sürece rağmen, 2023 yılı Mayıs ayında ihracatımız yüzde 14,4 artışla 21,7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Mayıs ayında gerçekleştirilen ihracat ile tüm zamanların en yüksek Mayıs ayı rakamına ulaşılmıştır. 2023 yılı Ocak-Mayıs döneminde ise ihracatımız 102,5 milyar dolara ulaşmıştır.
2023 yılı Mayıs ayında ithalatımız ise yüzde 16 oranında artarak 34,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Mayıs ayında toplam enerji ithalatı yüzde 23,6 oranında azalarak 5,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Enerji ithalatındaki düşüşte, 2022 yılında enerji fiyatlarının gerilemesi önemli ölçüde etkili olmuştur. Son dönemde, ithalatta izlenen artışta önemli bir etkisi olan altın ithalatı ise bir önceki yıla göre yüzde 114,1 oranında artışla 3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, motorlu kara taşıtları ithalatı yüzde 113,6 artışla 2,9 milyar dolar; makine ithalatı ise yüzde 51,1 artışla 6,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.”