Çelik Üretimi Son Üç Yıldaki Ortalamanın Altında Kaldı
03 Ocak 2024

Çelik Üretimi Son Üç Yıldaki Ortalamanın Altında Kaldı

Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD), 2023 yılı Kasım ayına ilişkin çelik üretimi, tüketimi ve dış ticaret verilerini yayınladı.

2023 yılının Kasım ayında Türkiye’nin ham çelik üretimi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 25,4 artışla 3,0 milyon ton oldu. Ocak-Kasım döneminde ise ham çelik üretimi yüzde 6,1 azalışla 30,5 milyon ton seviyesinde kaldı.

Nihai mamul tüketimi Kasım ayında, 2022 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 30,0 artışla 3,2 milyon ton, Ocak-Kasım döneminde ise yüzde 18,3 artış ile 35,1 milyon ton oldu.

Ocak-Kasım Döneminde Çelik Ürünleri İhracatı Yüzde 34,4 Azaldı
2023 yılının Kasım ayında çelik ürünleri ihracatı, 2022 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden yüzde 3,0 oranında azalışla 0,8 milyon ton, değer yönünden ise yüzde 19,8 azalışla 617,9 milyon dolar oldu.

Ocak-Kasım döneminde, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla ihracat, miktar itibariyle yüzde 34,4 azalışla 9,4 milyon ton, değer itibarıyla ise yüzde 43,4 azalışla 7,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

2023 yılının Kasım ayında çelik ürünleri ithalatı, 2022 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden yüzde 12,4 artışla 1,2 milyon ton, değer yönünden ise, yüzde 0,1 azalışla 1,0 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Kasım döneminde, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla ithalat, miktar itibarıyla yüzde 18,3 artışla 16,0 milyon ton, değer itibarıyla yüzde 4,9 azalışla 13,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

2022 yılının ilk 11 ayında yüzde 91,6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2023 yılının aynı döneminde yüzde 54,5 seviyesine geriledi.

Dünya Çelik Üretimi Yüzde 3,3 Arttı
Dünya Çelik Derneği (worldsteel) tarafından açıklanan 2023 yılı Kasım ayı verilerine göre, dünya ham çelik üretimi, geçtiğimiz yılın aynı ayına kıyasla yüzde 3,3 artışla 145,5 milyon ton, yılın ilk 11 ayında ise yüzde 0,5 artışla 1 milyar 715 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.

Yılın ilk 11 ayında, Çin’in ham çelik üretimi, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 1,5 artışla 952,1 milyon tona yükselirken, ikinci sırada yer alan Hindistan’ın ham çelik üretimi yüzde 12,1 artışla 128,1 milyon ton, Japonya’nın üretimi ise yüzde 2,8 oranında azalışla 80,0 milyon ton oldu.

TÇÜD’den yapılan değerlendirmede şu ifadelere yer verildi:

“2023 yılında Türkiye’nin ham çelik üretimi, Nisan ayından itibaren yatay bir seyir izlemiş yılın üçüncü çeyreğinde ise artış eğilimine girmiştir. Bu eğilim Kasım ayında da devam ederek üretim bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25,4 oranında artış göstermiştir. Söz konusu kısmi toparlanmada, ülkemizin güneyinde meydana gelen deprem felaketinden sonra bölgedeki tüm tesislerin üretime başlaması, enerji girdi maliyetlerinin makul seviyelere düşmesi ve yılın 3. çeyreğinden itibaren, 6 milyon ton civarında yeni kapasitelerin devreye girmesi etkili olmuştur. Ancak, en fazla üretim artışının yaşandığı aylarda dahi, üretim son üç yıldaki ortalamanın altında kalmıştır. 2021 yılında 3,4 milyon ton seviyesine ulaşan aylık ortalama üretimin 2023 yılında 2,8 milyon tonun altında kalmış olması bu durumu teyit etmektedir.

Diğer taraftan, 2023 yılının ilk 11 ayında çelik ürünleri ihracatında yüzde 34,4, ham çelik üretiminde ise yüzde 6,1 azalış varken, ithalatın yüzde 18,3 artması, Ülkemizde yüzde 50’ye yaklaşan atıl kapasiteye rağmen, tüketimde yaşanan yüzde 17 oranındaki artışın, yurtdışına transfer edildiğini göstermektedir. 2021 yılı esas alındığında, ihracattaki düşüşün yüzde 50’ye yaklaştığı görülmektedir.

2023 yılının 2. yarısında devreye giren yeni kapasiteler sayesinde, 2024 yılında üretim ve ihracat rakamlarında önemli artış öngörülmektedir. Sektörümüzdeki yatırım artışlarını ağırlıklı bir şekilde yurt içi tüketimdeki artışlar desteklemektedir. Kapasite kullanım oranlarının 2021 yılındaki yüzde 75 seviyesine ulaşabilmesi için, ilk aşamada 2023 yılının ikinci yarısında devreye giren yatırımların yurt içi tüketimle desteklenmesi önem taşımaktadır. Bu durumun, yeni yatırımların devam etmesi açısından da olumlu bir atmosfer oluşturması beklenmektedir.

2024'te enerji maliyetlerinin makul seviyelerde kalması, dampingli ve devlet destekli ürün ithalatına karşı etkin koruma tedbirlerinin uygulanması ve Dahilde İşleme Rejimi'nin yurt içi girdi tedariğini engellemeyecek çerçeveye oturtulmasıyla birlikte, kapasite kullanım oranlarının artacağı, sektörün 2021'deki 40,4 milyon tonluk üretim seviyesini aşacağı ve 2022'deki 15,2 milyon tonluk ihracat seviyesini geride bırakarak Türkiye'nin cari açığının kapatılmasına önemli ölçüde katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.”