DGÖ Asya-Pasifik Plastik Atık Projesi Hedeflerini Hayata Geçiriyor
28 Ağustos 2023

DGÖ Asya-Pasifik Plastik Atık Projesi Hedeflerini Hayata Geçiriyor

Dünya Gümrük Örgütü 1Nisan 2020 ile 30 Haziran 2023 tarihleri arasında Asya-Pasifik Plastik Atık Projesi (APPW) kapsamında Asya – Pasifik bölgesinde bulunan ülkelerden 8 idare ile işbirliğine gidildiğini açıkladı. Japon hükümeti tarafından desteklenen ve hayati önem taşıyan bu bölgesel girişim kötü yönetilen plastik atık ticaretinin yol açtığı çevresel tehditlerle mücadele edecek.

Çin'in 2018'de plastik atık ithalatını yasaklamasından bu yana, birçok Güneydoğu Asya ülkesi plastik atık ithalatını izleme ve yönetme konusunda zorluklarla karşılaştığı belirtiliyor. Basel Sözleşmesi'nin Plastik Atık Değişikliklerinin 1 Ocak 2021'de yürürlüğe girmesiyle birlikte, ithalatçı bölgelerdeki gümrük idareleri, yeni uluslararası plastik atık yükümlülüklerine uyum sağlamak için risk yönetiminin ve prosedürlerin güncellenmesini gerektiği bildiriliyor. Bu durumunda yeni operasyonel zorluklar yarattığı belirtiliyor.

APPW Projesi, plastik atıkların yasa dışı ticaretini önlemek ve sürdürülebilir atık yönetimi uygulamalarını teşvik etmek için A/P bölgesindeki gümrük idarelerinin kapasitesini güçlendirmeyi amaçlıyor. Proje, plastik atıklara ilişkin Basel Sözleşmesinin uyumlaştırılması ve yasa dışı sevkiyatların önlenmesine odaklanıyor.

APPW Projesine I. aşamada Endonezya, Filipinler, Sri Lanka ve Vietnam gümrük idareleri II. aşamada, Avustralya'nın gözlemci olarak katılımıyla Kamboçya, Lao PDR, Malezya ve Tayland'daki gümrük idarelerini kapsayacak şekilde genişletildi. Yararlanıcı idareler, Çin'in ithalat yasağının ardından plastik atık ticaret hacminin analizine dayanarak seçildiği belirtiliyor.

Kapasite geliştirmek ve etkili bir koordinasyon sağlamak için APPW Projesi, Basel Sözleşmesi Sekreterliği, WCO-UNODC Konteyner Kontrol Programı ve UNODC Atıksız Projesi dahil olmak üzere çeşitli kuruluşlarla ortaklık kurulduğu bildirildi.

Projenin temel hedefleri şunları içeriyor:
• Kapasite geliştirme : Plastik atıkların ithalatı ve ihracatına ilişkin gümrük ve diğer çevre düzenlemelerinin etkin bir şekilde uygulanması için bölgedeki gümrük idarelerinin uygulama kapasitesinin artırılması.
• Yaklaşımların uyumlaştırılması: Yasal ticareti kolaylaştırmak ve yasadışı faaliyetleri caydırmak amacıyla bölge genelinde plastik atıkların ithalatı ve ihracatına ilişkin gümrük prosedürlerinin uyumlaştırılmasının desteklenmesi.
• Bilgi alışverişi: Plastik atıkların yasa dışı ticaretinin tespitini, yasaklanmasını ve önlenmesini kolaylaştırmak amacıyla bölge içinde ve diğer ülkelerle gümrük idareleri ve gümrükler arası işbirliğinin geliştirilmesi.

DGÖ Genel Sekreteri Dr. Kunio Mikuriya konuya ilişkin olarak: “Plastik atıkların yasa dışı sınır ötesi hareketleri sağlığımızı ciddi şekilde etkiliyor ve okyanuslarımızı ve yaban hayatını tehdit ediyor. Gerçek değişimi gerçekleştirmek, tedarik zincirindeki tüm paydaşların, politika yapıcıların ve kanun uygulayıcıların işbirliğine dayalı çabalarını gerektiriyor. WCO Asya-Pasifik Plastik Atık Projesi, gümrük ve çevre yetkililerinin ulusal ve bölgesel düzeydeki kritik rolünü ve bu değişime nasıl katkıda bulunabileceklerini gösterdi. Proje, sınır yönetimi prosedürleriyle ilgili zorlukları ve fırsatları vurguladı ve küresel Gümrük topluluğu için etkili risk yönetimi sağlamak için bir referans noktası sağladı" dedi.

Projeden Çıktı ve Öneriler
Bölgesel Eylem Planı
Bölgesel Eylem Planında (RAP) belgelenen, Bölge Gümrük İdareleri Başkanları (RHCA) Konferansında RAP'ın uygulanmasının gelecekteki WCO A/P RHCA toplantılarının daimi gündem maddesi olarak dahil edilmesine karar verildi.

Bölgesel Eylem Planında belirlenen beş ana hedef şu şekilde;

1. Plastik atık ticaretinde gümrük idarelerinin rol ve sorumluluklarının tanınması
2. plastik atıkların yasa dışı ticaretine karşı ortak ve tek tip bir tepkinin geliştirilmesi;
3. plastik atık ve hurdaların yasal ticaretinin kolaylaştırılması;
4. Gümrükler arası ve Gümrükler arası Devlet Kurumları arasındaki işbirliği ve iletişimin güçlendirilmesi ve
5. Plastik atık ticaretiyle ilgili farkındalığın artırılması ve kapasitenin geliştirilmesi.