“2023 Yılı İtibariyle Emisyon Ticaret Sistemini Hayata Geçireceğiz”
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Mısır'ın
Şarm El Şeyh kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği
Çerçeve Sözleşmesi 27. Taraflar Konferansı (COP27), kapsamında Ulusal Katkı
Beyanının detaylarını anlattı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Mısır'ın Şarm El Şeyh kentinde düzenlenen COP27 zirvesinde gazetecilerin sorularını yanıtladı.
COP 27 Konferansı’nda katılımcı ülkelerin mevkiidaşları ile ikili görüşmeler gerçekleştirdiğini belirten Bakan Kurum, “Bu sürece oldukça etkin, verimli, katılım sağlamaya gayret gösteriyoruz. Hem yapmış olduğumuz işleri anlatıyoruz hem de gelecek ile ilgili projelerimizi paylaşıyoruz.” dedi.
“Döngüsel yeşil ekonomi hedef doğrultusunda çalışmalarımız başladı”
Bakan Kurum, COP toplantılarında, BM Kyoto Sözleşmesi, Paris Anlaşması görüşüldüğü, belli kararların alındığı, uygulamaların yapıldığı, bilgi, tecrübe paylaşımlarının olduğu, ülkelerin bu anlamda hedeflerinin, projelerinin burada istişare edildiğini anlatarak, “O anlamda bizim için kıymetli. Paris Anlaşması’nı biz meclisimizden geçirdik. Cumhurbaşkanımızın kararıyla da 2023 net sıfır emisyon ve kalkınma döngüsel yeşil ekonomi anlayışıyla hedefimizi ortaya koyduk. Bu hedef doğrultusunda da çalışmalarımız başladı.” diye konuştu.
“Ülkenin kalkınmasına engel olmayacak anlayışla bu süreci yürüteceğimizi beyan ettik”
Türkiye’nin 30 Eylül 2015 tarihinde niyet edinmiş ulusal katkı beyanı olduğunu anımsatan Bakan Kurum, “2015’te BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi sekretaryasına sunduk ve senaryoya göre 2030’da emisyonlarımız 1 milyar 175 milyon ton olacaktı. ‘1 milyar 175 gerçekleştirmeyeceğiz 929 milyon ton gerçekleştireceğiz’ dedik. Artıştan yüzde 20 bir azalış. Çünkü biz gelişmekte olan bir ülkeyiz. En yüksek emisyonlarımıza ulaşmadık. Dolayısıyla gelişeceğimiz için zaten Paris Anlaşmasına da imza atarken ülkenin kalkınmasına engel olmayacak anlayışla bu süreci yürüteceğimizi beyan ettik. Emisyonlara baktığımızda geçmişle alakalı 1750-2019 ülke emisyonlarına baktığınızda ABD’nin yüzde 24,8 emisyon ürettiğini, AB’nin yüzde 17’sinin, Çin’in yüzde 13 emisyon ürettiğini, Türkiye’nin tarihsel sorumluluğu yok denecek kadar az yüzde 0.6. Dünyayı kirletmedik.”
“Taahhüdümüzün yüzde 21 altındayız”
Türkiye’nin sera gazı emisyonları konusunda bilgi veren Bakan Kurum, “2020 yılında 523 milyon ton emisyon üretmiş oluyoruz. Referans senaryolarına baktığımızda hep referans senaryolarının altındayız. 2020’de 599 milyon ton olması gerekirken gerçekleşen 506 milyon ton. Taahhüdümüzün yüzde 21’in altındayız. Kişi başına düşen 6,3 ton emisyon üretmiş oluyoruz.” dedi.
“Sektörlere göre en büyük payı yüzde 70,2 ile enerji kaynaklı emisyonları oluşturuyor”
Sektörlere göre en büyük payı yüzde 70,2 ile enerji kaynaklı emisyonların oluşturduğunu söyleyen Bakan Kurum, “Yüzde 14 tarım, yüzde 12,7’de endüstriyel işlemler ve yüzde 3.1’de atık sektörünün emisyonları oluşturduğunu görüyoruz. Bu manada da açıkçası bizim 2053’e ulaşabilmemiz bilimsel veriler ışığında da yedi sektörü içeren sanayi, turizm, ulaşım sektörlerini içeren güzel bir çalışma yaptık. Bütün bakanlıklarımız ile bu çalışmayı gerçekleştirdik. Bu çalışmalarla birlikte genel kurulda yeni emisyonlarımızı taahhütlerimizi sunduk. Bunu yaparken de iklim şurasını düzenledik. Bütün sektörlerin katıldığı, orada bilimsel olarak sivil toplum örgütlerinin, akademisyenlerimizin, hocalarımızın fikirleri tartışıldı. O tartışma çerçevesinde 217 karar aldık. Bu karar da aslında bizim çalışmalarımızın altlığı oldu. Bu çerçevede ulusal katkı beyanımızı güncelledik. Çünkü 2053’te net sıfır emisyon hedefini yakalayacaksak, bu çerçevede de katkı beyanı ile alakalı güncellememizi bir an önce yaparak, kararlılığımızı da gösterebilmemiz gerektiğini düşündük.” diye konuştu.
“Ulusal Katkı Beyanı güncellemesi ile uzun dönemli iklim stratejilerini de hazırladık”
Ulusal Katkı Beyanı güncellemesi çalışmaları ile beraber uzun dönemli iklim stratejilerini de hazırladıklarının altını çizen Bakan Kurum, “Bunları da iklim kanununa ekleyeceğiz. İklim kanunu ile birlikte yapılacak çalışmaların altlığı oluşacak. Bu altlık ile birlikte de bütün sektörler bu çerçevede atacağı adımları iklim kanununun vereceği finansal desteklerle gerek emisyon ticaret sisteminin hayata geçmesi ile topyekun bu mücadeleyi sürdürmüş olacağız. Bu manada da katkı beyanı çalışmalarını, yedi sektörümüzü içine alan ve kalkınma planımıza da koyduk, 2020-2025 kalkınma planımızın içeriğinde ulusal katkı beyanımız ve ülkemizin yeşil dönüşümü bu manada tevcih edildi” dedi.
“2030’da maksimum emisyonumuzun 695 milyon ton olması hedefiyle çalışmalarımızı yürüteceğiz”
Ekonomi genelinde 7 emisyon azaltım sektörü çalışıldığını belirten Bakan Kurum, “Enerji, tarım, sanayi, bina, atık, ulaştırma emisyon üreten AKAKDO yutak alan aslında. AKAKDO yutak alan da emisyonu yutuyor. Bu kadar üretiyorsanız bir yerde de yutmanız gerekiyor. Bu anlamda da çalışmalar yürütülüyor. Bu manada 22 kurumumuz bizim iklim değişikliği koordinasyon kurulu çerçevesinde fikirlerini, önerilerini bizlerle paylaştılar. Genel kurulda verdiğimiz taahhüdü 2030 yılı için 1 milyar 175 milyon tondan artıştan yüzde 21 hedefimizi yüzde 41’e çıkardık. Bu sayede 2030’da maksimum emisyonumuzun 695 milyon ton olması hedefiyle çalışmalarımızı yürüteceğiz. Yani eski taahhüdümüzün neredeyse 2 katı bir oranla 500 milyon ton sadece 2030 yılında emisyonu azaltmış olacağız. Dolayısıyla 2030’a geldiğimizde 695 milyon ton emisyon üretmeyi, 2038 yılında da emisyonların en yüksek seviyesine gelmesini planlıyoruz. Pik emisyonlarımız da 2038 yılında görmeyi planlıyoruz. Maksimum tarihler, onun altında da gerçekleştirmek için çalışacağız. 2038 yılı ile birlikte emisyonlarımız artık artıştan azalış değil tamamen pik yaptığı emisyonların azalması ile birlikte belli bir seviyeye getireceğiz. Yutak alanlarımız ile birlikte de emisyonlarımızı sıfır emisyon haline getirecek adımı da atmış olacağız.” dedi.
“2026 yılında yapılacak COP31 için adaylığımızı ilan ettik”
COP 31. taraflar konferansına Türkiye’nin adaylığını ilan ettiklerini belirten Bakan Kurum, “Çünkü bizim geçmişimize de baktığınızda birçok insani zirvede, COP toplantılarında, habitat toplantılarında ülkemiz gerçekten çok güzel ev sahipliği yaptı. Çok güzel organizasyonlar yaptı. COP 31 toplantısını da ülkemizde yapılması talebini, tüm dünya ülkelerine genel kurulda paylaştık. Aday olduğumuzu belirttik. İkili görüşmelerimizde COP31'e adaylık başvurumuz olumlu karşılandı. Adaylığımız konusunda ülkelerden desteklerini istiyoruz, 2026 yılında yapılacak COP31'i ülkemizde düzenleme arzumuzu iletiyoruz.” diye konuştu.
“Aslolan döngüsel ekonomi anlayışı”
Depozito sistemi zamanla alışkanlık kazanacağının altını çizen Bakan Kurum, şöyle devam etti:
“Eğitim müfredatına girdi. Zamanla bunların hepsi olacaktır. Aslolan burada döngüsel ekonomi anlayışı, ‘al kullan at’ değil, ‘al kullan dönüş’tür. Bu her şey için geçerli. Bizim artık yaşam şeklimizi iklim değişikliğine uyumlu hale getirmemiz gerekiyor. Bir kere biz kendimiz uyumlu olmalıyız. Sonradan şehirler, altyapı, sanayi, sektörler uyumlu hale gelecektir. Bu farkındalığı hep birlikte koymamız lazım. Plastik poşet, sıfır atık uygulamaları aslında bunu önemli adımıydı, depozito da bunun bir başka adımı olacak. Bu yıl 7 bin makineyi tüm Türkiye’de depozito makinelerini ve iade noktalarını koyacağız. Geri dönüşüm oranlarımızı da artıracağız. Şu an yüzde 27’lerde, 2030’da yüzde 50-60’lara çıkarma hedefimiz var. Bu hedef doğrultusunda çalışmalarımızı yapacağız. Depozito, plastik poşet, sıfır atık, sadece kendi alanında döngüselliği ifade etse de aslında sıfır atık projesi bugün ekolojik koridoru da etkiliyor, denizlerdeki kirliliği de temizlemek üzere çalışmalar içeriyor. Yürüyüş yolunu bisiklet yolunu da içeriyor. Yaşam kültüründe artık bu öncelikleri bizim öne koymamız ve ona göre doğal kaynaklarımıza, çevremize sahip çıkmak zorundayız. Bunların hiçbiri sınırsız değil. Giydiğimiz kıyafette de bu kıyafeti üretirken 2 bin 700 litre suyun kullanıldığı bilinci ile hareket etmeliyiz. Bir taraftan nüfusumuz artacak, kaynaklar sınırlı. Dolayısıyla yutak alanlarımızı artırmak zorundayız. Emisyonları bir yere indireceğiz ama yutak alanlarla da onu eşit hale getirmemiz lazım. Yeşil alanlar, ormanlarımız, denizlerimiz, göllerimiz, nehirlerimiz. Dolayısıyla orayı da korumak, kollamak zorundayız.”
“2023 yılı itibariyle emisyon ticaret sistemini hayata geçireceğiz”
Bakan Kurum, iklim kanunu ile birlikte emisyon ticaret sisteminde altyapı oluşturmuş olacağını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu yıl sonu hayata geçireceğiz. 2023 yılı itibariyle de emisyon ticaret sistemi uygulamalarına başlayacağız. Borsada işlem görecek, fazla emisyon üretenlerin cezalandırılacak. Yine iklim değişikliği ile mücadele eden yani döngüsel ekonomi anlayışı ile yatırım yapan üreticilerimize finans desteklerimiz olacak. Bu da çok çok önemli. Hem uluslararası finans kuruluşlarından elde ettiğimiz hem de ülkemizin kalkınma planında yer alan anlayış ile artık bütçemizde yatırım yapanların finansa erişimi daha kolay ve güçlü olacak. Zaten AB ile ticaretimizi de yaptığımızı düşündüğünüzde, ticaretin yüzde 50’den fazlası AB ülkelerine gidiyor. Orada da böyle bir değişim söz konusu. Şu an bizim üreticimiz bu durumdan oldukça memnun. Onlar da bizimle birlikte bu dönüşümü gerçekleştirmek istiyorlar.”
“Enerji ihtiyacımızı karşılayacak ve kendi kendine yetecek bir ülke olmak zorundayız”
“Yenilenebilir enerji noktasında çok iyi durumdayız” diyen Bakan Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kurulu gücümüzün yüzde 54’ünü yenilenebilir enerjiden karşılıyoruz. Bu konuda yeni yatırımlarımızı da yapacağız. Ulusal katkı beyanı sunarken, 2053’teki net sıfır emisyon hedefimize uyumlu bir şekilde hazırlanıyoruz. Yani bu hedefi neticede 2053’te yakalamak zorundayız. Bunu yakalamak için de fosil yakıtların kullanılmasının azaltıldığı, yenilenebilir enerji kaynaklarının, yeni hidrojen teknolojilerinin yaygınlaştırıldığı bir enerji politikası ile bu çalışmaları Enerji Bakanlığımız yürüttü. Koordinasyon kurulunda aldığımız karar nispetinde de bu emisyonlarımızı ve taahhütlerimizi bildirmiş olduk. Zaten bizim şu an yeni bir fosil yakıt kaynaklı enerji üretim tesisimiz söz konusu değil. Dünyada da finansmana erişim noktasında fosil yakıtlarla alakalı zaten bir finansman söz konusu değil. Biz tabi ki enerji ihtiyacımızı karşılayacak ve kendi kendine yetecek bir ülke olmak zorundayız. Aslında her alanda kendi kendine yeten bir ülke olmak zorundayız. Fosil yakıtlardan şu tarihte çıkacağız gibi söylemler bazı ülkeler yapsa da, o yapan ülkelere baktığınızda aslında hem tarihi sorumlulukları hem de kömürden elde ettikleri enerji oranları bizim ülkemizin kat ve kat üzerinde. Dolayısıyla bizim orada herhangi bir tehlikeli durumumuz söz konusu değil. Ama zaman içerisinde bu fosil yakıt kullanımını da azaltacağız.”
Son Eklenen Yazılar
-
4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik
-
Dahilde İşleme Rejimi Genelgesi-ERP Uygulamaları-YMM Raporu
-
Yatırım Teşvik Belgesi İşlemlerinde YTEMY Muafiyet Kodunun Kullanımı
-
İhtirazi kayıtla verdiği gümrük beyannameleri üzerine
-
Kimyasal Kayıt Sistemi (KKS) & KKDIK Kayıt Dosyası Hazırlama Eğitimi
-
Yeşil mercimek ithalatında gümrük vergisi 30 Nisan 2026 tarihine kadar %10 oldu
-
Yeşil mercimek ithalatında gümrük vergisi 30 Nisan 2026 tarihine kadar %10 oldu
-
Yeniden değerleme oranı 2025 yılı için % 25,49 (yirmi beş virgül kırk dokuz) olarak tespit edilmiştir.
Yatırım Teşvik Belgesi İşlemlerinde YTEMY Muafiyet Kodunun Kullanımı
Kimyasal Kayıt Sistemi (KKS) & KKDIK Kayıt Dosyası Hazırlama Eğitimi
Yeşil mercimek ithalatında gümrük vergisi 30 Nisan 2026 tarihine kadar %10 oldu
Yeşil mercimek ithalatında gümrük vergisi 30 Nisan 2026 tarihine kadar %10 oldu
Yeniden değerleme oranı 2025 yılı için % 25,49 (yirmi beş virgül kırk dokuz) olarak tespit edilmiştir.
Çin, Hindistan, Japonya ve Rusya menşeli damping vergisine tabi 7212.60.00.19.29 gtip tanımında değişiklik
Çin menşeli anjiyografi kateteri ve PTCA balon katetere yönelik damping soruşturması açıldı
0713.20 gtip li Nohut ithalatı 26.11.2025 tarihi itibariyle kayda alındı
Nohut ithalatında uygulanmakta olan gözetim uygulaması 26.11.2025 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırıldı
1567 Sayılı TPKK Hk Kanun Kapsamında Alınacak Ücretlere İlişkin Yönetmelikte Değişiklik
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Malezya Hükümeti Serbest Ticaret Anlaşması Ortak Komite Kararı
Ticaret Bakanlığı, 25 Ülkeye Özel “E-İhracat Pazarları ve Ülke Gümrük Uygulamaları Rehberini Yeniledi
Naylon veya diğer poliamidlerden ipliklerin ithalatında uygulanan ek mali yükümlülük 3 (üç) yıl süreyle uzatıldı.
Naylon ve poliamid ipliklerin ithalatında uygulanan ek mali yükümlülüğün uzatılması için öneri
Danıştay Kararı (Gözetim kıymetine yükseltmede fazladan ödenen vergilerin iadesinin mümkün olmadığı hk.)
Gümrükler Genel Müdürlüğünün DTÖ Üyesi Olmayan Ülkeler İçin Menşe Şahadetnamesi İbrazı konulu yazısı
6183 sayılı Kanun 48 inci maddesine istinaden uygulanmakta olan tecil faizi oranı yıllık %39 olarak belirlendi.
6183 sayılı Kanun 51. maddede yer alan gecikme zammı oranı her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere %3,7 olarak belirlendi
Çin, Tayvan, Hindistan, Kore Cumhuriyeti, Rusya ve Tayland menşeli polistiren ithalatında dampinge karşı vergi
TCMB - İhracat Bedellerinin Merkez Bankasına Satış yükümlülüğü 30/04/2026 tarihine uzatıldı.
Almanya Yeni Dijital Menşe Şahadetnamesi Uygulaması hk (Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü)
Türkiye ile Rusya Arasında Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanması Hk
Hububat ve Bakliyat İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik
İhracat Destekleri Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 10540)
Sentetik ve suni kumaşlarda İtalya, Hollanda, Avusturya, Portekiz menşeli/çıkışlı bazı firmalar için damping muafiyeti
Basitleştirilmiş Gümrük Beyannamesi Kapsamında Geri Gelen Eşya Hakkında Rehber
Traş makineleri ve Saç kesme makineleri ithalatında gözetim uygulaması
Posta ve Hızlı Kargo Yoluyla Taşınan Eşyanın Gümrük İşlemlerine İlişkin Tebliğde Değişiklik
Yurt Dışı Kaynaklı Döviz Dönüşüm Desteğinde Destek Süresi 30 Nisan 2026 ya Uzatıldı
Avrupa Birliği nin 2026 yılı gümrük tarifesini ve üçüncü ülkelerden yapılacak ithalatlarda 01.Ocak.2026 tarihinden itibaren uygulanacak gümrük vergisi oranlarını içeren 2658/87 sayılı Konsey Kararına ilişkin düzenleme
Kimya, Toprak ve Sağlık Endüstrileri Ürünlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelgesi
Mono etilen glikolün AB ye ithalatında dampinge tabi ABD menşeli Equistar Chemicals, LP şirketinin adı INEOS Americas LLC olarak değiştirildi.
Metal hurda ve atıklar için ihtisas gümrük müdürlüklerine Taşucu Gümrük Müdürlüğü eklendi.
Sigara ve bazı tütün mamullerinin ÖTV oranları ve maktu vergi tutarları yeniden belirlendi
BAE, G.Kore ve Mısır menşeli/çıkışlı sentetik veya suni devamsız liflerden dokunmuş mensucat için damping soruşturması
ÇHC menşeli dişçilikte kullanılan diş freze/kazıyıcı makineleri için damping soruşturması
Çekya, G.Kore, Macaristan, Sırbistan, Slovakya, Hindistan menşeli kauçuktan yeni dış lastikler için damping soruşturması
Ekvator'a Motorlu Taşıt İhracatında Tip Onayı Sertifikası Aranacak
Bu adımları izleyerek web sitenizi kurun.