Taşınan Eşyanın Gümrük Vergilerinin TIR Karnesi Teminat Tutarını Aşması
Ticaret Bakanlığı Gümrükler
Genel Müdürlüğü, “Taşınan Eşyanın Gümrük Vergilerinin TIR Karnesi Teminat Tutarını Aşması” hakkında bir yazı
yayınladı.
Yazıda, 1975 tarihli TIR Sözleşmesi çerçevesinde yürütülen ve Türkiye’nin de uygulayıcısı olduğu TIR Sisteminin, ticarete konu eşyanın sınır geçişlerinin ve gümrük işlemlerinin mümkün olduğunca hızlı ve kolay biçimde, herhangi bir ek teminat verilmeden yapılabilmesine imkân sağladığı, ancak son dönemde Gümrükler Genel Müdürlüğüne intikal ettirilen olaylarda, taşınan eşyanın gümrük vergilerinin beher TIR Karnesi başına teminat tutarı olan 100.000 Avro`nun üzerinde olması nedeniyle gümrük idarelerince TIR Karnesi`nin kapatıldığı ve eşyanın transit beyannamesi açılarak sevk edildiği bildirildi.
TIR Sözleşmesi`nin 9 uncu maddesinin "Bu maddenin birinci paragrafında belirtilen son geçerlilik gününde veya bu günden önce hareket noktasındaki Gümrük idaresince kabul edilen karne, varış noktasındaki Gümrük idaresinde TIR işlemi sonuçlanıncaya kadar geçerlidir." Hükmüne amir olduğu aktarıldı. TIR Karnesi muhteviyatı eşyanın gümrük vergi ve resimlerinin 100.000 Avro`yu aşması durumunda TIR Karnesi`nin kapatılarak yerine transit beyannamesi açılması uygulamasının TIR Sözleşmesi hükümleri ile çeliştiği belirtildi.
TIR Karnesinin, TIR Sistemi kapsamında taşınan eşya için uluslararası bir garantinin varlığını ispat ettiği, makul bir gerekçe (karnenin sayfalarının bitmesi, geçerlilik süresi dolmuş TIR Karnesi`nin hareket gümrük idaresince sehven kabul edildiğinin tespiti vb.) olmadan, sadece TIR Karnesi muhteviyatı eşyanın gümrük vergilerinin yüksek olması nedeniyle mevcut TIR Karnesi`nin kapatılması ve yerine transit beyannamesi açılmasının, Sözleşmenin uluslararası taşımacılıktaki idari formalitelerin basitleştirilmesi ve eşyanın taşınmasının kolaylaştırılması amacına da uygun olmadığı ifade edildi.
Diğer taraftan, Sözleşmenin 23 üncü maddesinde;
"Gümrük makamları, özel durumlar dışında,
- Karayolu taşıtlarına, taşıt dizilerine veya konteynerlere kendi ülke toprakları üzerinde, masrafları taşıyıcı tarafından ödenmek üzere, refakat edilmesini,
- Karayolu taşıtlarının, taşıt dizilerinin veya konteynerlerin ve yüklerinin yol boyu süresince muayene edilmesini,
talep edemezler."
Bu maddenin "Karayolu taşıtlarına refakat" başlıklı yorum notunda;
"Sözleşmenin 23 üncü maddesi, sadece başka bir yolla gümrük mevzuatına uyulmasının sağlanamadığı istisnai durumlarda refakat verilebileceğini belirtir. Refakate ilişkin karar risk analizine dayalı olmalıdır. Gümrük makamları, özellikle, nakliyecinin eşya ile birlikte taşıtı varış veya çıkış (yol boyu) gümrük idaresine sunmaması ve eşyanın yasal olmayan bir biçimde serbest dolaşıma sokulması riskini analiz etmelidir. Refakat kararı verilirken, gümrük makamlarının, diğerlerinin yanı sıra aşağıdaki hususları da (özel bir sıralama olmaksızın) değerlendirmesi tavsiye edilir.
- TIR karnesi hamilinin, TIR rejiminden kendi isteğiyle çıkması veya ihraçlarına ilişkin bilgiler de dahil olmak üzere, gerçekleştirdiği gümrük usulsüzlüklerine ilişkin bilgi,
- Taşıyıcının itibarına ilişkin bilgi,
- Risk altındaki ithal veya ihraç vergi ve resimleri tutarı,
- Eşyanın menşei ve güzergahı,"
Sözleşmenin 47 nci maddesinde;
"1. Bu Sözleşme hükümleri ne kamu ahlakı, kamu güvenliği, hijyen veya kamu sağlığı ya da hayvan veya bitki sağlığı amacıyla ulusal mevzuat kapsamında uygulanan kontrolleri ve kısıtlamaları ne de bu mevzuat nedeniyle ödenmesi gereken vergi ve resimlerin tahsilini engellemez.
2. Bu Sözleme hükümleri, taşımacılığı düzenleyen diğer ulusal ve uluslararası hükümlerin uygulanmasını engellemez."
Bu maddenin "Ticaretin kolaylaştırılması ve gümrük kontrolleri" başlıklı yorum notunda;
"TIR Sözleşmesi gümrük transit rejimini amaç edinen bir gümrük sözleşmesidir. 47 nci maddenin amacı gümrük mevzuatı dışındaki ulusal mevzuata dayanan ilave kısıtlamalar ve kontrollerin uygulanmasına izin vermektir. Bu nedenle, bu madde ilave gümrük gerekliliklerine gerekçelendirmek için kullanılamaz.
47 nci maddenin 1 inci fıkrası uygulandığında, bu tür kısıtlamalar ve uygulamalar genellikle taşımacılar için gecikmelere ve ilave masraflara neden olur. Bu dikkate alınarak, bu tür kısıtlama ve kontroller asgari düzeyde tutulmalı ve bunları haklı kılacak şartlar ya da gerçek risklerin olduğu durumlar ile sınırlandırılmalıdır."
Gümrük Genel Tebliği (TIR İşlemleri) (Seri No:1)`nin "Memur refakati" başlıklı 55 inci maddesinde;
"(1) Taşınan eşyanın gümrük vergileri toplamının TIR Sözleşmesine göre tespit edilen azami teminat tutarını aşmaması durumunda hiçbir şekilde memur refakati verilmez.
(2) Taşınan eşyanın gümrük vergileri toplamının TIR Sözleşmesine göre tespit edilen azami teminat tutarını aşması koşuluyla; kaçakçılık yapılacağına dair ihbar, istihbarat, kuvvetli şüphe bulunması veya gerek taşınan eşya gerekse taşıyıcı hakkında gümrük idarelerinde risk verilerinin mevcut olması hallerinde;
a) Öncelikle Araç Takip Sisteminden yararlanılması yoluna gidilir. ATS cihazının bulunması halinde hiçbir şekilde memur refakati verilemez.
b) İlgili gümrük idaresinde ATS cihazının bulunmaması durumunda ise; müdür yardımcısının başkanlığında en az üç kişiden oluşan komisyon tarafından gerekçeli bir karar alınmak ve bu kararda ATS cihazının bulunmadığı da belirtilmek suretiyle memur refakati verilebilir..."
hükümlerinin yer aldığı iletildi.
Bu çerçevede, TIR Karnesi muhteviyatı eşyanın gümrük vergileri toplamının 100.000 Avro`yu aşması halinde, mevcut TIR Karnesi`nin sonlandırılarak yerine transit beyannamesi açılmasının Sözleşme hükümleri ve amacına uygun olmadığı da dikkate alınarak taşımanın niteliği, taşınan eşyanın cinsi ve diğer risk unsurlarına bağlı olarak gümrük idarelerince taşıta ATS cihazı takılması veya memur refakati verilmesi gibi tedbirlerin öncelikli olarak değerlendirilmesi gerektiği bildirildi.
İlgili yazı için tıklayınız.
Son Eklenen Yazılar
-
4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik
-
Dahilde İşleme Rejimi Genelgesi-ERP Uygulamaları-YMM Raporu
-
Yatırım Teşvik Belgesi İşlemlerinde YTEMY Muafiyet Kodunun Kullanımı
-
İhtirazi kayıtla verdiği gümrük beyannameleri üzerine
-
Kimyasal Kayıt Sistemi (KKS) & KKDIK Kayıt Dosyası Hazırlama Eğitimi
-
Yeşil mercimek ithalatında gümrük vergisi 30 Nisan 2026 tarihine kadar %10 oldu
-
Yeşil mercimek ithalatında gümrük vergisi 30 Nisan 2026 tarihine kadar %10 oldu
-
Yeniden değerleme oranı 2025 yılı için % 25,49 (yirmi beş virgül kırk dokuz) olarak tespit edilmiştir.
Yatırım Teşvik Belgesi İşlemlerinde YTEMY Muafiyet Kodunun Kullanımı
Kimyasal Kayıt Sistemi (KKS) & KKDIK Kayıt Dosyası Hazırlama Eğitimi
Yeşil mercimek ithalatında gümrük vergisi 30 Nisan 2026 tarihine kadar %10 oldu
Yeşil mercimek ithalatında gümrük vergisi 30 Nisan 2026 tarihine kadar %10 oldu
Yeniden değerleme oranı 2025 yılı için % 25,49 (yirmi beş virgül kırk dokuz) olarak tespit edilmiştir.
Çin, Hindistan, Japonya ve Rusya menşeli damping vergisine tabi 7212.60.00.19.29 gtip tanımında değişiklik
Çin menşeli anjiyografi kateteri ve PTCA balon katetere yönelik damping soruşturması açıldı
0713.20 gtip li Nohut ithalatı 26.11.2025 tarihi itibariyle kayda alındı
Nohut ithalatında uygulanmakta olan gözetim uygulaması 26.11.2025 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırıldı
1567 Sayılı TPKK Hk Kanun Kapsamında Alınacak Ücretlere İlişkin Yönetmelikte Değişiklik
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Malezya Hükümeti Serbest Ticaret Anlaşması Ortak Komite Kararı
Ticaret Bakanlığı, 25 Ülkeye Özel “E-İhracat Pazarları ve Ülke Gümrük Uygulamaları Rehberini Yeniledi
Naylon veya diğer poliamidlerden ipliklerin ithalatında uygulanan ek mali yükümlülük 3 (üç) yıl süreyle uzatıldı.
Naylon ve poliamid ipliklerin ithalatında uygulanan ek mali yükümlülüğün uzatılması için öneri
Danıştay Kararı (Gözetim kıymetine yükseltmede fazladan ödenen vergilerin iadesinin mümkün olmadığı hk.)
Gümrükler Genel Müdürlüğünün DTÖ Üyesi Olmayan Ülkeler İçin Menşe Şahadetnamesi İbrazı konulu yazısı
6183 sayılı Kanun 48 inci maddesine istinaden uygulanmakta olan tecil faizi oranı yıllık %39 olarak belirlendi.
6183 sayılı Kanun 51. maddede yer alan gecikme zammı oranı her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere %3,7 olarak belirlendi
Çin, Tayvan, Hindistan, Kore Cumhuriyeti, Rusya ve Tayland menşeli polistiren ithalatında dampinge karşı vergi
TCMB - İhracat Bedellerinin Merkez Bankasına Satış yükümlülüğü 30/04/2026 tarihine uzatıldı.
Almanya Yeni Dijital Menşe Şahadetnamesi Uygulaması hk (Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü)
Türkiye ile Rusya Arasında Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanması Hk
Hububat ve Bakliyat İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik
İhracat Destekleri Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 10540)
Sentetik ve suni kumaşlarda İtalya, Hollanda, Avusturya, Portekiz menşeli/çıkışlı bazı firmalar için damping muafiyeti
Basitleştirilmiş Gümrük Beyannamesi Kapsamında Geri Gelen Eşya Hakkında Rehber
Traş makineleri ve Saç kesme makineleri ithalatında gözetim uygulaması
Posta ve Hızlı Kargo Yoluyla Taşınan Eşyanın Gümrük İşlemlerine İlişkin Tebliğde Değişiklik
Yurt Dışı Kaynaklı Döviz Dönüşüm Desteğinde Destek Süresi 30 Nisan 2026 ya Uzatıldı
Avrupa Birliği nin 2026 yılı gümrük tarifesini ve üçüncü ülkelerden yapılacak ithalatlarda 01.Ocak.2026 tarihinden itibaren uygulanacak gümrük vergisi oranlarını içeren 2658/87 sayılı Konsey Kararına ilişkin düzenleme
Kimya, Toprak ve Sağlık Endüstrileri Ürünlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelgesi
Mono etilen glikolün AB ye ithalatında dampinge tabi ABD menşeli Equistar Chemicals, LP şirketinin adı INEOS Americas LLC olarak değiştirildi.
Metal hurda ve atıklar için ihtisas gümrük müdürlüklerine Taşucu Gümrük Müdürlüğü eklendi.
Sigara ve bazı tütün mamullerinin ÖTV oranları ve maktu vergi tutarları yeniden belirlendi
BAE, G.Kore ve Mısır menşeli/çıkışlı sentetik veya suni devamsız liflerden dokunmuş mensucat için damping soruşturması
ÇHC menşeli dişçilikte kullanılan diş freze/kazıyıcı makineleri için damping soruşturması
Çekya, G.Kore, Macaristan, Sırbistan, Slovakya, Hindistan menşeli kauçuktan yeni dış lastikler için damping soruşturması
Ekvator'a Motorlu Taşıt İhracatında Tip Onayı Sertifikası Aranacak
Bu adımları izleyerek web sitenizi kurun.