Pan Avrupa-Akdeniz Tercihli Menşe Kuralları Revizyonunun 2026 İtibarıyla Ülke Bazlı
Sonuçlarına Dair Duyuru
I. Giriş — Entegrasyon için Tasarlanan Sistemin Bölünmesi
On yılı aşkın süredir Pan-Avrupa-Akdeniz (PEM) Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel
Konvansiyon; Avrupa ve Akdeniz’e kıyısı bulunan Kuzey Afrika ve Orta Doğu ülkeleri
arasındaki tercihli ticaretin bel kemiğini oluşturmuştur.
Sistem, aynı menşe kuralları seti, bütünleşik kümülasyon bölgesi ve tek bir işleyiş mantığı
üzerine kapsamlı bir entegrasyon projesi olarak tasarlanmıştır. Ülkemizdeki bir otomotiv yan
sanayi tedarikçisinin Fas’tan kablo alması veya Fas’taki bir tekstil üreticisinin İsviçre’ye ihracat
yapması PEM sayesinde ortaya çıkan öngörülebilirlikten yararlanabilmiştir.
Ancak 1 Ocak 2026 itibariyle önemli değişiklikler olacaktır.
PEM Ortak Komitesinin, 12 Aralık 2024’te aldığı 2/2024 sayılı Karar ile eski PEM kuralları ile
Revize PEM kurallarının eşzamanlı uygulaması 31 Aralık 2025’te sona ermektedir ve
ülkemizin çabalarına karşın bu tarihten sonra uzatma için uzlaşı sağlanamamıştır.
Bazı Akit Tarafların Revize Konvansiyonun iç onay sürecini tamamlayamaması veya serbest
ticaret anlaşmalarının (STA) gerekli dinamik atıf hükmü ile güncellenememiş olması nedeniyle
1 Ocak 2026 itibarıyla PEM bölgesinde artık tek bir menşe kümülasyon sistemi olmayacak;
farklı menşe kümülasyon bölgeleri oluşacaktır:
• Bölge R — Revize PEM kurallarını uygulayan taraflar
• Bölge C — 2012 PEM Konvansiyonu (veya daha eski ikili protokoller) altında
kalan taraflar
Bu durum, tedarik zincirlerini, kümülasyon imkânlarını, gümrük denetimi risklerini,
fiyatlandırmayı, kurumsal tedarik yapılandırmalarını ve ürün tasarım kararlarını etkileyebilecek
önemli ve yapısal bir kırılmayı temsil etmektedir.
II. 1 Ocak 2026’da Ne Değişiyor?
1. Paralel kural setlerinin sona ermesi
Bilindiği üzere 2025 yılı PEM bölgesi açısından istisnai bir yıldı: İhracatçılar, ikili
düzenlemelere bağlı olarak eski veya revize PEM kurallarından birini seçebiliyordu. Bu
esneklik artık mümkün olmayacaktır. 2026’dan itibaren her ikili ilişki için tek bir kural seti
uygulanabilecektir.
• Revize PEM Kuralları, veya
• Aynı menşe kurallarını ifade eden 2012 PEM Konvansiyonu veya eski ikili
protokoller
Eğer iki ticaret ortağı uyumlu değilse, kümülasyon otomatik olarak imkânsız hale
gelmektedir.
2. Çapraz kümülasyona etkisi
Çapraz kümülasyon, tedarik zincirindeki tüm ülkelerin aynı PEM versiyonunu uygulaması
ve güncellenmiş STA’ların yürürlükte olması hâlinde mümkündür.
Ülkelerin durumunu gösteren güncel bilgilere aşağıdaki linkten erişim mümkündür:
Ülkelerin durumunu gösteren güncel bilgilere aşağıdaki linkten erişim mümkündür:
Bu adımları izleyerek web sitenizi kurun.